Ματθ. β΄ 13-23
Αναχωρησάντων των μάγων ιδού άγγελος Κυρίου φαίνεται κατ᾿ όναρ τω ᾿Ιωσήφ λέγων· εγερθείς παράλαβε το παιδίον και την μητέρα αυτού και φεύγε εις Αίγυπτον, και ίσθι εκεί έως αν είπω σοι· μέλλει γαρ ῾Ηρώδης ζητείν το παιδίον του απολέσαι αυτό.
῾Ο δε εγερθείς παρέλαβε το παιδίον και την μητέρα αυτού νυκτός και ανεχώρησεν εις Αίγυπτον, και ην εκεί έως της τελευτής ῾Ηρώδου, ίνα πληρωθή το ρηθέν υπό του Κυρίου διά του προφήτου λέγοντος· εξ Αιγύπτου εκάλεσα τον υιόν μου.
Τότε ῾Ηρωδης ιδών ότι ενεπαίχθη υπό των μάγων, εθυμώθη λίαν, και αποστείλας ανείλε πάντας τους παίδας τους εν Βηθλεέμ και εν πάσι τοις ορίοις αυτής από διετούς και κατωτέρω, κατά τον χρόνον ον ηκρίβωσε παρά των μάγων. τότε επληρώθη το ρηθέν υπό ῾Ιερεμίου του προφήτου λέγοντος· φωνή εν Ραμά ηκούσθη, θρήνος και κλαυθμός και οδυρμός πολύς· Ραχήλ κλαίουσα τα τέκνα αυτής, και ουκ ήθελε παρακληθήναι, ότι ουκ εισίν.
Τελευτήσαντος δε του ῾Ηρώδου ιδού άγγελος Κυρίου κατ᾿ όναρ φαίνεται τω ᾿Ιωσήφ εν Αιγύπτω λέγων· εγερθείς παράλαβε το παιδίον και την μητέρα αυτού και πορεύου εις γην ᾿Ισραήλ· τεθνήκασι γαρ οι ζητούντες την ψυχήν του παιδίου. ο δε εγερθείς παρέλαβε το παιδίον και την μητέρα αυτού και ήλθεν εις γην ᾿Ισραήλ. ακούσας δε ότι ᾿Αρχέλαος βασιλεύει επί της ᾿Ιουδαίας αντί ῾Ηρώδου του πατρός αυτού, εφοβήθη εκεί απελθείν· χρηματισθείς δε κατ᾿ όναρ ανεχώρησεν εις τα μέρη της Γαλιλαίας, και ελθών κατώκησεν εις πόλιν λεγομένην Ναζαρέτ, όπως πληρωθή το ρηθέν διά των προφητών ότι Ναζωραίος κληθήσεται.
1. Μπροστά στις δυσκολίες της ζωής
Θαύματα μεγάλα και πρωτοφανή εορτάζουμε τις ημέρες αυτές με κέντρο τη Γέννηση του Θεανθρώπου. Ενώ όμως θαυμάζουμε τις υπέροχες ευαγγελικές διηγήσεις για τη δοξολογία των αγγέλων, την προσκύνηση των ποιμένων, την οδοιπορία και τα δώρα των Μάγων, σήμερα το ιερό Ευαγγέλιο μας παρουσιάζει δοκιμασίες και πειρασμούς που δημιουργούν έντονο προβληματισμό. Ας δούμε πως περιγράφει τα γεγονότα ο ιερος ευαγγελιστής Ματθαίος.
Όταν έφυγαν οι Μάγοι, που είχαν έρθει να προσκυνήσουν τον νεογέννητο Βασιλέα Χριστό, άγγελος Κυρίου εμφανίστηκε στον Ιωσήφ και του είπε:
–Σήκω, πάρε το παιδί και τη Μητέρα του και φύγε στην Αίγυπτο, διότι ο Ηρώδης πρόκειται να αναζητήσει το παιδί για να το σκοτώσει. Καί μη φύγεις από την Αίγυπτο, αλλά μείνε εκεί μέχρι να σού πω.
Πράγματι, ο Ιωσήφ σηκώθηκε αμέσως και, μέσα στη νύχτα, πήρε το παιδί και τη μητέρα του και αναχώρησε για την Αίγυπτο. Κι έμεινε εκεί μέχρι που πέθανε ο Ηρώδης· για να επαληθευθεί ακριβώς εκείνο που είπε ο Κύριος μέσω του προφήτη: Από την Αίγυπτο κάλεσα τον υιό μου να επιστρέψει στον τόπο της γεννήσεώς του.
Ήταν στ’ αλήθεια μεγάλη δοκιμασία για την πίστη του Ιωσήφ η ξαφνική ειδοποίηση του αγγέλου να φύγουν νύχτα και να ταξιδέψουν μαζί με την Παναγία και το θείο Βρέφος, εξόριστοι στην Αίγυπτο. Θα μπορούσε να κλονιστεί η πίστη του και να πεί στο Θεό: «Θεέ μου, Εσύ είπες ότι Αυτός θα σώσει τον λαό Του. Δεν μπορεί τώρα να σώσει τον εαυτό Του;… Δεν μπορείς, Θεέ μου, να πάρεις την ψυχή του Ηρώδη; Είναι ανάγκη να περάσουμε όλη αυτή την ταλαιπωρία;…».
Καμία από αυτές τις σκέψεις, όμως, δεν σκανδαλίζει τον πιστό δούλο του Θεού. Έχει απόλυτη εμπιστοσύνη στην Πρόνοια του Θεού και ανταποκρίνεται με προθυμία στις οδηγίες του αγγέλου. Καί υπομονετικά περιμένει νέες οδηγίες…
Κάποτε κι εμείς αντιμετωπίζουμε δυσκολίες και θλίψεις. Κι ίσως αρχίζουν να μας πολιορκούν οι λογισμοί: «γιατί να μου συμβεί αυτό;… Αφού πιστεύω στο Θεό, κάνω την προσευχή μου… γιατί;…».
Στα ερωτήματα αυτά δεν μπορεί να απαντήσει η λογική. Μόνο η καρδιά που αγαπά και εμπιστεύεται τον πανάγαθο Θεό μπορεί να ξεπεράσει αυτά τα διλήμματα. Ο άγιος Ιωσήφ, τον οποίο τιμά η Εκκλησία μας σήμερα, «Κυριακή μετά την Χριστού Γέννησιν», μας δείχνει τον δρόμο της σιωπής και της υπομονής. Μας καλεί να αντιμετωπίζουμε κάθε δυσκολία με ταπείνωση και υπακοή στο θείο θέλημα. Με την πεποίθηση ότι ο πανάγαθος Θεός επιτρέπει κάθε δοκιμασία πάντοτε προς το συμφέρον της ψυχής μας.
2. Η κραυγή των νηπίων
Στο μεταξύ ο σκληρός και αιμοσταγής Ηρώδης, όταν κατάλαβε ότι οι Μάγοι τον εξαπάτησαν και έφυγαν από άλλον δρόμο για την πατρίδα τους, θύμωσε υπερβολικά. Έστειλε λοιπόν στρατιώτες, οι οποίοι σκότωσαν όλα τα παιδιά που ήταν στη Βηθλεέμ και σ’ όλα τα περίχωρα και τα σύνορά της, από ηλικία δύο ετών και κάτω, σύμφωνα με το χρονικό διάστημα που εξακρίβωσε από τους Μάγους.
Τότε πραγματοποιήθηκε ο λόγος του προφήτη Ιερεμία: Φωνή σπαρακτική ακούστηκε στο χωριό Ραμά της φυλής Βενιαμίν, «θρήνος και κλαυθμός και οδυρμός πολύς». Η Ραχήλ κλαίει τα παιδιά της και δεν μπορεί με κανέναν τρόπο να παρηγορηθεί, διότι τα αθώα αυτά παιδιά δεν υπάρχουν πλέον στη ζωή.
Βέβαια, αργότερα πέθανε ο Ηρώδης και μάλιστα με τρόπο φρικτό. Τότε άγγελος Κυρίου εμφανίστηκε σε όνειρο πάλι στον Ιωσήφ στην Αίγυπτο και του είπε:
–Σήκω, πάρε το παιδί και τη Μητέρα του και πήγαινε στη χώρα των Ισραηλιτών, διότι έχουν πεθάνει πλέον εκείνοι που ήθελαν να αφαιρέσουν τη ζωή του παιδιού. Σηκώθηκε λοιπόν, πήρε το παιδί και τη Μητέρα του και ήλθε στην Παλαιστίνη.
Αλλά όταν άκουσε ότι στην Ιουδαία βασίλευε ο Αρχέλαος στη θέση του πατέρα του Ηρώδη, φοβήθηκε να πάει εκεί. Έλαβε όμως νέα οδηγία από τον Θεό και αναχώρησε για τα μέρη της Γαλιλαίας, όπου ηγεμόνας ήταν ο Ηρώδης ο Αντίπας, που ήταν λιγότερο σκληρός από τον αδελφό του Αρχέλαο. Κι αφού ήλθε εκεί, εγκαταστάθηκε στην πόλη της Ναζαρέτ. Γιά να πραγματοποιηθούν οι προφητείες που έλεγαν ότι ο Ιησούς θα δεχθεί την ατιμία και την περιφρόνηση από τους εχθρούς του, όπως έγινε όταν τον ονόμασαν περιφρονητικά Ναζωραίο.
Από τα γεγονότα αυτά που περιγράφει η ευαγγελική περικοπή, το πιο συγκλονιστικό είναι η τραγωδία με τη σφαγή των νηπίων στη Βηθλεέμ. Ποιός μπορεί να μείνει ασυγκίνητος μπροστά στην εικόνα τόσων αθώων βρεφών; Πρόκειται για πρωτοφανή θηριωδία την οποία καταδικάζει απερίφραστα κάθε εχέφρων άνθρωπος.
Ωστόσο, το παράδοξο και εξωφρενικό είναι ότι ο Ηρώδης και η καταστροφική μανία του αναβιώνουν στις μέρες μας στο πρόσωπο των ασυνείδητων ιατρών και των γονέων που επιπόλαια καταφεύγουν στην εγκληματική έκτρωση. Κάθε χρόνο με τις εκτρώσεις σκοτώνονται εκατομμύρια βρέφη, κι όλα αυτά με την κάλυψη του δήθεν πολιτισμένου κόσμου μας!
Επιτέλους, ας ευαισθητοποιηθούμε, για να σταματήσει αυτό το κακό. Είναι καιρός να αναλάβουμε όλοι τις ευθύνες μας. Η κραυγή των αθώων νηπίων ας μας συγκλονίσει.